Εισαγωγή
Το imidacloprid, ένα νέο-νικοτινοειδές εντομοκτόνο, το οποίο εμφανίζεται με διάφορα εμπορικά ονόματα όπως Admire, Gaucho, Confidor και Premise έχει χρησιμοποιηθεί στην εργασία αυτή ως αντιπτοσωπευτική ουσία της ομάδας του. Το imidacloprid έχει χαμηλή τοξικότητα για τον άνθρωπο και είναι περισσότερο ασφαλές από πολλά οργανοφωσφορικά, ενώ αντιθέτως είναι ιδιαιτέρως τοξικό για πολλά μυζητικά έντομα. Για αυτούς τους λόγους το imidacloprid είναι αρκετά διαδεδομένο. Οι μέλισσες θεωρούνται ευαίσθητες στις τοξικές δράσεις του imidacloprid. Οι τρόποι με τους οποίους οι ουσίες αυτές φτάνουν στις μέλισσες είναι ουσιαστικά τρεις: Ο κυριότερος μέσω της διατροφής των μελισσών με γύρη και νέκταρ, ο δεύτερος με τη σκόνη που δημιουργείται κατά τη σπορά και ο τρίτος μέσω των εξωανθικών νεκταρίων που επισκέπτονται πολλές φορές οι μέλισσες. Συνήθως όμως οι μεγαλύτερες επιπτώσεις των νευροτοξικών αυτών ουσιών είναι οι δευτερογενείς επιδράσεις. Ποσότητα της ουσίας imidacloprid 0.07-1 νανογραμμάρια (δισεκατομμυριοστά) ανά μέλισσα δημιουργούν δυσμενείς δευτερογενείς επιδράσεις. Η διάρκεια ζωής της μέλισσας δεν επηρεάζεται αλλά η ποιότητα ζωής της και επόμενα η παραγωγικότητά της είναι εμφανώς μειωμένη. Επιπλέον μελέτες Γάλλων ερευνητών (Suchail et al, 2001; Halm et al., 2006) επιβεβαιώνουν την επιβλαβή δράση του imidacloprid στην μέλισσα, είτε μέσω αυξημένης θνησιμότητας είτε μέσω μεταβολών συμπεριφοράς. Στην Ελλάδα δεν είχαν γίνει αντίστοιχες μελέτες στη μελισσοκομική πράξη, η ανησυχία των μελισσοκόμων ωστόσο ήταν έκδηλη (π.χ. Διάβημα από τον Μελισσοκομικό Σύλλογο Ν. Πέλλας «ο Μέγας Αλέξανδρος», 06/05/2005; Μελισσοκομικός Σύλλογος Πέλλας, Μελισσοκομικό Βήμα Τεύχος 27, 2007. Τα ευρήματα της μελέτης αυτής δυστυχώς επιβεβαιώνουν αυτά των άλλων συναδέλφων του εξωτερικού.
Η επίδραση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας στις μέλισσες είναι κάτι νέο στην επιστημονική έρευνα και την οικοτοξικολογία. Η επίδραση αυτή είναι δυνατόν να μελετηθεί, δεδομένου ότι οι μέλισσες είναι εξαιρετικοί βιο-δείκτες οι οποίοι απορροφούν υψηλά ποσά περιβαλλοντικών ρυπαντών και έχει αποδειχτεί πως βιοσυσσωρεύουν νιτρικά και βαρέα μέταλλα (Saifutdinova et al, 1997). Σε ανάλογη
μελέτη, οι Leita et al, (1996) παρατήρησαν πως οι συγκεντρώσεις ήταν αυξημένες στις νεκρές μέλισσες κατά την διάρκεια των πειραμάτων τους.