ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ (Μέντα)

Mentha piperita Sm. Peppermint Μέντα

Οικογένεια: Lamiaceae - Είδος: Mentha piperita Sm.

Περιγραφή: Στείρο διειδικό υβρίδιο που προέρχεται από τη διασταύρωση των Mentha aquarica L. X Mentha viridis L. Ποώδες, ύψους 45-120 cm. Βλαστός τετράγωνος χρώματος σκούρου ιώδους, φύλλα αντίθετα εκφυόμενα, πριονωτά χρώματος πράσινου με χαρακτηριστικό χνούδι πάνω στις νευρώσεις. Χρώμα άνθους ιώδες έως και ελαφρά κοκκινωπό. Τα άνθη είναι μικρά και εκφύονται σε πυκνούς σπονδύλους.

Κλίμα –έδαφος: Ευδοκιμεί σε περιοχές θερμές και ψυχρές. Καλύτερη ανάπτυξη σε περιοχές με εύκρατο κλίμα και δροσερό καλοκαίρι. Απαιτούνται εδάφη καλά αποστραγγιζόμενα, με αρκετή υγρασία, γόνιμα και μέσης σύστασης. Καλύτερο pH ανάπτυξης 6,5-7,5. Αναπτύσσεται ικανοποιητικά και σε ελαφρώς όξινα εδάφη.

Πολλαπλασιασμός: α) Ριζώματα: Τα ριζώματα είναι βλαστοί υπόγειοι, αναπτύσσονται οριζόντια και ξεχωρίζουν από τη ρίζα γιατί
έχουν γόνατα, οφθαλμούς και φύλλα (σαν λέπια). Από τα γόνατα των ριζωμάτων εκφύονται ρίζες.
Είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος πολλαπλασιασμού της μέντας. Χρήση ειδικών εκριζωτικών μηχανών για την εξαγωγή των ριζωμάτων (μοιάζουν με αυτές που χρησιμοποιούνται για τις πατάτες). Καλύτερα τα ριζώματα να φυτευτούν την ίδια μέρα. Από 1 στρέμμα παίρνουμε ριζώματα για 8-10 στρέμματα. Η εγκατάσταση της φυτείας με ριζώματα στο χωράφι γίνεται το μήνα Οκτώβριο. Τα ριζώματα φυτεύονται σε βάθος 6-7 cm. β) Μοσχεύματα: Παίρνονται μοσχεύματα αρχές Μαϊου. Τα μοσχεύματα είναι ουσιαστικά βλαστοί πρώτου ή και δεύτερου έτους (μήκους 12-15 cm) τα οποία παίρνονται από το μητρικό φυτά. Μοσχεύματα παίρνονται αρχές Μαϊου και βρέχονται αρχικά και κατόπιν βυθίζονται σε ορμόνη ριζοβολίας (το κάτω τμήμα των κομμένων βλαστών h = 2 cm) ακολουθεί τοποθέτηση τους κατά τα δύο τρίτα σε υπόστρωμα ριζοβολίας. Συνήθως η ριοζοβολία διαρκεί 4 βδομάδες. Αποστάσεις φύτευσης 60-80 cm μεταξύ των γραμμών και 20-30 cm μεταξύ των φυτών. Ανά δυο χρόνια πρέπει να αλλάζουμε το χωράφι στο οποίο έχουμε εγκαταστήσει την μέντα. Καλύτερη εποχή φύτευσης στο χωράφι μετά τον Νοέμβριο.

Καλλιεργητικές φροντίδες: Καταπολέμηση ζιζανίων: Με σκαλίσματα. Προετοιμασία χωραφιού: Όργωμα, και μετά σβάρνισμα. Λίπανση: Χρήση αζωτούχου λίπανσης αυξάνει την αυξάνει την παραγωγή φύλλων. Άρδευση: Είναι αρδευόμενη καλλιέργεια και απαιτεί 1 πότισμα ανά 10-15 μέρες. Εχθροί-ασθένειες: Μεγάλο πρόβλημα από μυκητιάσεις. Σοβαρό πρόβλημα από βερτιλλιώσεις (Verticullum ssp.) και σκωριάσεις (Puccinia mentha). Υπάρχουν ποικιλίες όπως είναι η μέντα "Mitcham" που μπορεί να καλλιεργηθεί μόνο για 2 χρόνια και κατόπιν τα ριζώματα πρέπει να μεταφερθούν και να εγκατασταθούν σε άλλο χωράφι.

Συλλογή – Απόδοση: Η πρώτη συλλογή γίνεται με την έναρξη της άνθησης (συνήθως αρχές Ιουλίου), η δεύτερη τον Σεπτέμβριο. Απόδοση 1500-2000 κιλά/στρέμμα σε χλωρό βάρος. Συλλέγεται μηχανικά και ξεραίνεται σε θερμοκρασία 45 0C. Ακολουθεί μηχανικά η απομάκρυνση των στελεχών. Ο λόγος ξηρής μάζα  είναι (2,5-3):1 σε σχέση με τη χλωρή.

Αιθέριο έλαιο: Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο κυμαίνεται από 0,5-4% και περιέχει περισσότερα από 130 συστατικά. Η ποιότητα του αιθερίου ελαίου καθορίζεται από την περιεκτικότητα σε menthol, methylacetate, menhtone, menthofurane κ.α. Επιπλέον περιέχει τριτερπένια, ταννίνες και φλαβονοειδή.

Ιδιότητες-χρήσεις: Παρουσιάζει σπασμολυτική και ηρεμιστική δράση λόγω του αιθερίου ελαίου αλλά πιθανά και των φλαβονοειδών. Παρουσιάζει αντιβακτηριακή, αντιμικροβιακή, μυοχαλαρωτική, καρδιοτονωτική δράση. Χρησιμοποιείται κυρίως για χρόνια προβλήματα γαστρίτιδας, για κολικούς καθώς και για χρόνιες παθήσεις της ήπατος, χοληδόχου κύστης. Η χαρακτηριστική δροσερή γεύση της μέντας οφείλεται στη menthol. Το αιθέριο έλαιο από τα φύλλα και τα λουλούδια χρησιμοποιείται ως αρωματική ουσία σε γλυκά/ καραμέλες, τσίχλες, παγωτά κ.λπ. Είναι πολύ καλό μελισσοτροφικό φυτό.